پنجشنبه, ۹ فروردین ۱۴۰۳ / بعد از ظهر / | 2024-03-28
کد خبر: 582 |
تاریخ انتشار : 22 می 2021 - 16:01 | ارسال توسط :
250 بازدید
0
1
ارسال به دوستان
پ

چکیده: روستای دشت بزرگ گتوند

روستای تاریخی و کهن دشت بزرگ در بخش عقیلی شهرستان گتوند استان خوزستان واقع شده است. این روستا با پیشینه تاریخی بیش از ۵۰۰۰ سال دارای ۵ اثر ثبت ملی میرات فرهنگی است و در جوار دو رودخانه شور و کارون واقع شده است. این روستا با رودخانه نمک که از درون زمینهای این منطقه عبور می کند دارای طبیعتی منحصر به فرد می باشد. بناهای قدیمی، قنات و حفره‌ آبهای زیرزمینی، درختان توت و انجیر، زیارتگاه ‌های متعدد و معماری ‌های زیبا و منحصر به فرد همه و همه مجموعه‌ ای از اماکن زیبا را برای گردشگران در این منطقه فراهم کرده است.

مشخصات کلی

قدمت
پنج هزار سال
پیشنهادات
بخش های مهم برای بازدید
آثار باستانی، زیارتگاه ‌ها، رود کارون و …
بهترین زمان بازدید
بهار
نزدیکترین جاذبه های گردشگری
تنگ عقیلی، بند بهمن، کریا، سور نمک، دخمه ها و …
مسیر دسترسی
آدرس
خوزستان، گتوند، عقیلی، دشت بزرگ
امکانات
دسترسی به وسایل نقلیه
تردد معلولین با ویلچر
دستشویی
بوفه
پوشش شبکه

متن کامل: روستای دشت بزرگ گتوند

یکی از روستاهای بسیار غنی از نظر گردشگری در استان خوزستان روستای دشت بزرگ شهرستان گتوند است که از ورودیهای این شهرستان از سمت شوشتر می باشد. دشت بزرگ تنها روستایی است که همزمان از موهبت ‌هایی چون رودخانه کارون، رودخانه شور و رودخانه فصلی تلخاب و رودخانه فصلی نمک برخوردار است و معادنی همچون نمک، گچ، سنگ، شن و ماسه و بیشه ‌زارهای طبیعی با چشم‌اندازهای زیبا دارد. وجود آثار باستانی دوره ساسانی در این روستا به خصوص (بند بهمن) بر روی آب شور و آسیاب‌ های قدیمی آبی از جمله آسیابی که بر اساس فرسایش و سیل سال ۵۸ از زیر تپه‌ ای قدیمی از خاک بیرون آمد و قبرستان‌ های متعدد در فواصل مختلف در اطراف روستا از دیرنگی و قدمت تاریخی دشت بزرگ نشان دارد. مکان اولیهٔ دشت بزرگ در نزدیکی تنگ عقیلی بوده که آثار زیادی از دوره‌ های هخامنشی و ساسانی در این مکان وجود دارد. معماری زیبای دشت بزرگ متعلق که به دوران صفوی و قاجار و پهلوی است، سازه‌ های آب منحصر به فرد همچون آباره ‌گچ و سنگی، دخمه ‌ها (استودان)، اشکفت بسیار زیبا و چشمه ‌های آب معدنی توت و انجیر که با درختان پوشیده شده از جمله جاذبه ‌های گردشگری این روستای تاریخی است. آبشار «نمک ‌آبی» دشت بزرگ، قنات و حفره‌ های آب ‌های زیرزمینی واقع در شمال دشت بزرگ (کری) همه و همه در دشتی زیبا میان رود کارون، زیبایی خاصی را خلق کرده است. این طبیعت بقایای روستای قدیمی شیوند است که در آن آب انبار قدیمی به چشم می ‌خورد. این شهر در گذشته دارای دروازه و بارو بوده است.

اعتقادات و باورهای مذهبی ریشه عمیق در میان دشت بزرگی‌ ها دارد؛ به گونه‌ ای که از صد ها سال پیش در جای جای این دیار قدمگاه‌ ها و زیارتگاه‌ های متعددی توسط خیرین بنا شده است که در این میان می ‌توان به زیارتگاه‌ های حضرت علی (ع)‌، حضرت عباس (ع)‌، شاه‌ چراغ و امام رضا (ع) اشاره کرد. دو مسجد بزرگ و باعظمت با قدمت دیرینه که به دوره صفویه و یا قبل از آن بر‌ می ‌گردد با عنوان مسجد امام حسین ‌(علیه‌السلام) و مسجد جامع دشت بزرگ از دیگر مکانهای مذهبی و دینی دشت بزرگ محسوب می شود.

 

شوادون ها در معماری منطقه
شوادون‌ ها به طور مشخص در شهرهاي دزفول و شوشتر ديده مي ‌شوند و زيرزميني ‌هایی با عمق بسيار زياد هستند که با توجه به ويژگي خاك اين دو شهر در واقع در دل زمين حفر مي‌ شوند و معمولا فاقد مصالح ساختماني هستند که حداكثر در مواردي بخش ‌هايي از ديواره آنرا با گچ مي ‌پوشانند. سقف شوادون‌ ها گنبدي شكل و فاقد سازه است و در بالاترين قسمت سقف سوراخي وجود دارد كه معمولا به كف حياط مي ‌رسد. اين فضا كه گاهي شش تا هفت متر در زيرزمين پايين مي‌ رود به زير حريم مالكيت خانه مجاور نيز نفوذ مي ‌كند. شوادون علاوه بر مكش هوا به وسیله سوراخ بالا كه موجب جريان هوا مي ‌شود از پديده نفوذ تاخيري فصول در زمين نیز استفاده مي ‌كند که در آن عمق، معمولا دماي يك يا حتي دو فصل قبل حس می ‌شود. شوادون ‌ها عملا تزیيناتي ندارند و اغلب فضا‌سازی مشخصی در آنها ديده نمي ‌شود اما در نمونه‌ هاي عالي الگوی “شكم دريده” يا “چليپا” اجرا می‌ شود. در تابستان گرم و سوزان به دليل وجود اجزايي نظير هواكش و به كمك حركت جريان هواي طبيعي ايجاد كوران هوا شكل گرفته و در نهايت سبب خنكي هوا زير زمين شده و گاهي اختلاف دماي شوادون با فضاي خارجي از ‌آن به 25 درجه و بیشترمي ‌رسید. ساكنان قديم روستای تاریخی دشت بزرگ از خنكاي شوادون كه اغلب خانه‌ هاي بافت قديم محسوب مي‌ شوند كمال استفاده را جهت استراحت و حتي نگهداري مواد غذایي و غيره مي‌ بردند. همچنين در بسياري از شوادون ‌ها در بخش‌ هاي دروني و بيروني از تزیينات آجركاري استفاده می‌ کردند. محققان اوج كاربري شوادون ‌ها را تا دوره قاجار و پهلوي دانسته ‌اند ولي با گسترش روز افزون شهرنشيني و پيشرفت تكنولوژي اين فضاها به صورت متروكه درآمد تا جايي كه در اواخر دهه پنجاه شمسي در معماري خانه‌ ها ديگر اثری از شوادون ‌ها ديده نمي ‌شد. شوادون ‌ها به دليل عدم استفاده اغلب به عنوان انبار و يا به دليل انسداد دريچه ‌ها توسط ساكنان قدرت دفع رطوبت را از دست دادند و همين امر يكي از علل ناپايداري آنها به شمار مي‌ رود چراکه رفته رفته تخريب خانه‌ هاي بافت قديم را به دنبال داشت. امروزه اکثر شوادونها از بین رفته ‌اند و فقط سه مورد از آنها همچون شوادون كربلايي غلامرضا حسني، ملامحمد كوچك و مشهدي محمد كوچكي به جا مانده‌ اند.

موقعیت جغرافیایی
این روستا در مختصات جغرافیایی ۴۸:۵۵ درجه طول شرقی و ۳۲:۰۷ درجه عرض شمالی در ارتفاع ۷۰ متر از سطح دریا واقع شده است.

جاذبه های گردشگری دشت بزرگ

  • تنگ عقیلی: تنگ بسیار زیبای عقیلی با زیبایی ‌های کم‌ نظیر در کنار رودخانه کارون و پل‌ های قدیمی پل‌ چک قرار دارد، این منطقه بین روستای دو پیران در بخش مرکزی و روستای دشت بزرگ در بخش عقیلی واقع شده و رودخانه کارون از میان آن می گذرد. چشمه های آب معدنی، غارهای زیبا تنگ عقیلی را به یکی از بکر ترین نقاط گردشگری تبدیل کرده است.
  • بند بهمن: از تاسیسات آبی موجود در بخش عقیلی و در نزدیکی روستای دشت بزرگ می باشد. که بر روی رودخانه شور(سور) احداث شده است. این مجموعه مشتمل بر بند، کانال و چند حلقه آسیاب است که هدف از ایجاد آن چرخاندن چرخ آسیابهای موجود در مسیر بوده است. بنای اولیه آن از آثار دوره ساسانی است.
  • کریا: از دیگر جاذبه های طبیعی روستای دشت بزرگ است که بر اثر سفره آب های زیر زمینی و جنس خاک ارضی شمالی این روستا به صورت حفره های بزرگ گاه به عمق تقریبی دوازده متر و قطر پانزده متر ایجاد شده اند و در منطقه نحت عنوان کریا خوانده می شود.
  • سور نمک: در میان کو ههای شمال دشت بزرگ بالاتر از کریا جریان دارد که به علت عبور از میان کوه و صخره های گچی و نمکی آب آن مملو از املاح نمکی است که در گذشته نمک مردم منطقه را تامین می کرده است.

موقعیت مکانی
این روستا با فاصله کمتر از بیست کیلومتر در مسیر منتهی به جاده شوشتر-گتوند قرار دارد.

بازدیدها: 0

منبع خبر «» است و اخبار گردشگری پارسی در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. چنانچه محتوا را شایسته تذکر می‌دانید، خواهشمند است کد ( 582 ) را همراه با ذکر موضوع به شماره  09199028006  پیامک بفرمایید.با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه اخبار گردشگری پارسی مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
لینک کوتاه خبر:
×
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط اخبار گردشگری پارسی در وب سایت منتشر خواهد شد
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • لطفا از تایپ فینگلیش بپرهیزید. در غیر اینصورت دیدگاه شما منتشر نخواهد شد.
  • نظرات و تجربیات شما

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    نظرتان را بیان کنید